Ik weet al niet meer welke dag ik vertrok uit Phnom Penh, maar het afscheid daar was fijn. De mensen in het hotel maakten een ontbijtpakketje voor me klaar en mijn vaste tuktukdriver stond op de afgesproken tijd klaar om me naar het busstation te brengen. De bus zag er goed uit, maar was wel gemaakt voor Cambodjanen: heel weinig beenruimte voor een enorme vrouw als ik J. Ik had eerst een 2zitter voor mezelf, maar helaas meldde zich al snel een klein vrouwtje die de plaats naast mij had gereserveerd. En voor een klein vrouwtje wist zij een bewonderenswaardige hoeveelheid ruimte voor zich te winnen op onze zitbank! Voor ik het wist had ze tweederde van de ruimte veroverd en hing ik met mijn lange benen half in het gangpad en met mijn stuitje op een metalen rand van de bank. Hmmm, not relaxed. En ik ben dol op oude Cambodjaanse vrouwtjes, hoor, maar 7 uur mijn eigen zitvlak naar de verdoemenis laten helpen uit respect voor de ouderdom gaat me nog net iets te ver. Dus ik in de tegenaanval en met veel gemopper in het Cambodjaanse schoof mevrouw op. Ja, ja, wij Westerlingen willen waar voor onze tien dollar busgeld, ga daar maar vanuit!

De reis verliep verder voorspoedig en langzamerhand wisten het vrouwtje en ik zelfs een voorzichtige vriendschap te sluiten. Ze stelde halverwege met handen en voetenwerk voor dat we van plaats zouden wisselen en ik bij het raampje ging zitten, wat ik weigerde, druk op mijn lange benen en de krappe zitruimte wijzend. Daarop liet zij me weten dat ze het zo koud had waar zij zat, wat ik weer wist te verhelpen door de ventilatie, waar zij niet bij kon, uit te zetten en zo bleken we samen sterk te staan. Bij de douane gaf ze steeds aan me aan wanneer we in- en uit moesten stappen en dat was dan weer heel fijn voor mij en tijdens het wachten op mijn paspoort zag ik in mijn ooghoek dat ze stiekem een beetje op me lette en dat was toch erg schattig van haar. De douane overgang was wederom erg uitgebreid, eerst ‘uitchecken’ in Cambodja, weer allemaal de bus in en 100 m rijden, daarna in een heel ander type gebouw, veel strakker en formeler en sjieker, ‘inchecken’ in Vietnam. In totaal een procedure van een uur, met het bijkomend genot van de poging van een Aziaat die probeert ‘Paanakker’ uit te spreken…

En van tevoren dacht ik: ‘7 uur in deze bus?!?!’ maar uiteindelijk is het natuurlijk gewoon 7 uur in deze bus. Goed te doen, zelfs als de buschauffeur er een karaoke-dvd inpleurt met keiharde jengelende Cambodjaanse volksliederen waar alleen hij zelf hard bij meezingt, en helaas ook meekijkt naar het scherm, waardoor ikzelf (ik zat voorin) plaatsvervangend ging meerijden. Zelfs dan is 7u goed te doen, maar moet wel zeggen dat ‘All these things that I ‘ve done’ van The Killers daar positief aan heeft bijgedragen.

Uiteindelijk bereikten we 1 uur voor aankomst Ho Chi Minh City. Ik zeg 1 uur voor aankomst, omdat ehet laatste uur bestond uit in de file staan om de stad in te komen. En zoals jullie weten ben ik echt een stadsmens, maar deze stad gaat me echt te ver. Ik weet niet eens of je het een stad moet noemen: HCMC is een meer uit de hand gelopen infrastructureel probleem waar iedere bewoner een brommertje bezit en elke morgen op merkwaardige wijze besluit om daar mee rond te gaan rijden zonder zich te houden aan welke verkeersregel dan ook en waar de overheid heeft besloten om niet te investeren in het goed begeleiden van die ontwikkeling. Overal staan files van bussen, vrachtauto’s en vooral veel, heel veel brommertjes. Voetgangers lopen er gewoon doorheen. Accra, New York, Bangkok: allemaal vervagen ze bij de absolute, milieu-onvriendelijke, smerige chaos die hier is ontstaan.

Mijn bus dropte me midden in het toeristenstraatje en toen ik uitstapte en mijn rugzak om had, was ik gemakkelijk voer voor de pusherige, onvriendelijke Vietnamese taxi’s, verkopers en motorrijders die me allemaal iets wilden verkopen. Stilstaan en om me heen kijken ging niet zonder dat ik aangeklampt werd en er zelfs mensen aan me stonden te trekken om me hun hotel in te krijgen. Voelde ik me in Phnom Penh nog een vrij ervaren en slimme toerist, hier leek ik in 1e instantie mijn hand toch wel flink overspeeld te hebben. Ik wist niet goed waar ik was en vooral niet waar mijn hotel was en hoe ik daar kon komen. Toen ik een taxi aanhield en hem vroeg om me te brengen, kreeg deze ruzie met een motorrijder die me ook wilde brengen en besloot ik dan maar geen van beiden te nemen. In paniek vluchtte ik een westers uitziend koffietentje in, waar ik verdwaasd plaatsnam tegenover een internettende man, die glimlachend tegen me zei: ‘zo, how are you liking Ho Chi Minh City so far?’
Mijn antwoord: ‘I don’t know, I mainly think it’s not liking me much’.

Evening work out

People exercising in Phnom Penh

Indiana Jones & Tomb raider for a day

Angelina Jolie shot Tomb Raider at Angkor Wat. She stayed here for quite a while and eventually even adopted a Cambodian boy here. All Cambodians know her and like her. I think it's only a matter of time before Madonna decides to film her next video here.

You had to climb very steep steps to a tempel on a hill to see this sunset. We joined hundreds of tourists up there. Quite a unique opportunity, isn't it? Just like riding an elephant is. Or the balloon flight. Or the original baggy linen pants all the Asian people are supposed to wear, but only the tourists actually do. Or the floating markets on the Mekong river.

Sorry. At times this trip brings out the cynic in me. Looking for unique experiences and maximum enjoyment, all of us tourists seem to march to Lonely Planet's beat, letting ourselves be talked into buses taking us to places where we all gather and take out our Canons and Nikons and pat ourselves on the backs for being the explorers that we are.

Phnom Penh

So here's what I miss from home when I miss it:
- talking to my friends on the phone
- sitting in my office with a cup of coffee and Tim&Janine (sorry...)
- lying in my bed
- holding Noah
- making my sister laugh
- hugging my mom
- not being a tourist
- listening to music in the car

Here's what I don't miss:
- The weather
- Being in a hurry
- All the bullshit
- Hearing Dutch
- Irritated drivers
- It getting dark early
- Having to cook
- Being responsible

These are the things that make me smile here:
- Fruit shakes
- Having conversations with people I don't know
- Wearing flip flops
- Sushi, lemongrass, sticky rice
- Seeing people smile
- Writing a story
- Sunlight
- Drinking time like water
- Making a good picture
- Listening to music in the car

And the things I could do without:
- Backpackers walking around like they're experienced travellers or - even worse - becoming indigenous people themselves
- Continental breakfast buffets
- Customs officers
- Traffic jams
- Smog
- Thai people telling me it's Buddha day
- The premise that to travel means to experience unique events that can be checked off a list.

If you're a Buddha & you know it, smile!!!

On to the next tempel

My first tempel

So we're still talking Angkor Wat, right, the place where I was one week ago. That Sunday, the tuktuk driver took me to see my first tempel. It looked enormously impressive. Back then it did. By now, I've become someting of a tempel-experienced person. Now I can say this tempel had very nice defined sculpture work which hasn't eroded yet. For the rest, it's quite a small one, actually. Kings used to build tempels for themselves, or their father or mother. I suppose this one was built for a mother-in-law.

It was beautiful though, so she must have been a kind lady.

Inside the tempel complex it's mostly quiet and peaceful. When you walk out, you're bombarded by little kids and women selling all kinds of books, postcards and memorabilia that you don't want or need. The kids can be very persistant. One girl followed me around for five minutes trying to get me to buy a bracelet for a dollar. Two bracelets for a dollar. Five bracelets for a dollar! I kept saying 'no, thank you', but that didn't discourage her. And I don't know the answer to the dilemma that giving them money makes them continue doing it, but that not giving them money doesn't really help either. She told me that 'with money I can go to school', which - of course - is a good line that almost made me sway. Instead I made my way back to the tuktuk and we rushed off.

Tuktuk road trip

Upon arrival, we hired this driver with his tuktuk for a day. He took us to Angkor Wat.

Where you going lady?

On my own in Phnom Penh these days. My visa to Vietnam - where I was supposed to travel to yesterday - isn't valid until saturday. I could buy a new one a day later, but it would have been kind of expensive. My travelmate was only prepared to stay behind with me if I covered all the extra costs. I decided Phnom Penh might be just as nice alone - and cheaper, too.

And it's been good these last days: having a fruit shake, watching the people go about their business, having massages... Everywhere I go, the tuktukdrivers ask me: Hey lady, where you going? My answer: 'i'm not sure'.

Had breakfast with a street kid this morning. We wanted to sell me a book, but I already had a book. I told him I could buy him some cookies for a dollar and he decided to have a Coke instead. He sat down across from me at the table like we were together and smiled. Picked up my book, looked through it and told me it was worth seven dollars if he sold it. He asked me how my country was and I told him about the cold and the great football players. When it comes down to it, that's probably all you need to know about Holland, I figured. Italy had great football players too, the boy knew. Yes, but ours are much better, remember that. He sipped his Coke and thought about it. Then he asked me again if I wanted to buy one of his books. I told him no. He didn't really seem to mind. My breakfast arrived and the boy never asked if he could have some of it. He was 10 years old. He looked healthy, but poor. Then he got up, got his box of books to sell, and said 'I go. Bye bye.' And he walked off.

On the road

According to the brochure the road from the border to Siem Reap varied from bad to very bad. First the road was very good, but after a while it changed to very bad. Lots of bumps, detours, kamikaze driver, most travellers probably know the drill...

And 'dusty' get knew meaning to it down here. See the car coming towards us? Look closely. We did....

Crossing the border

When we got to our hotel, it turned out the annual hell's angels meeting was being held there. Hundreds of motorcycles and biker dudes around. And us.

We didn't have time to catch a ride, though, because the next morning we had to leave for the border early.

Crossing the border was quite a literal thing, actually. First you stand in line, show the Thai office your passport, then you walk a few minutes and stand in line for the Cambodian office. When we were let into Cambodia, we walked into a different scene than a few hundred yards back. Where Thailand had an organised marketplace and lots of people going about their business, Cambodia had a lot of waste lying around and a lot of people sitting around watching us. And casinos.
A bus brought us to a tourist depot where you could transfer to cars or buses. A man who accompanied us throughout the border crossing pointed us to our driver and we set off for Siem Reap.

Met de trein naar de grens met Cambodja

Bangkok seems to be a phenomenon in itself, so I guess we haven't really seen Thailand yet. We did see Thai people up close, though. we took a train from Bangkok tot the border with Cambodia, which is officially four hrs, but takes about 7 in the real world. Third class is the only way to go, which means fighting yourself incl. backpack through rows and rows of Thai people who carry lots of stuff themselves.

Paul managed to get us two seats, though. After about one hr of sitting comfortably in our seats, guilt overcame us when we saw to elderly ladies standing and panting and wanting to sleep. One was given a seat on someone else's computer-in-a-box, the other got my seat.

Standing turned out to be much better than sitting. I could see everything that was going on in the train, people eating, listening to music, selling stuff. By the time we arrived at aranyapratet, it was dark outside and we had gotten it into our heads that we were about to be robbed by a Thai man wearing army pants and a gangster hat. He did no such thing, though....

Bangkok, part 2

I made it! I finally managed to get out of the country!

Paul and I are currently in Cambodia, enjoying a cocktail as we speak, but our program is so busy that i can't type a long message. maybe later. in the meantime some pics of our first 2 days in bangkok, which consisted mainly of great food, getting stuck in traffic, having a nice massage, seeing lots of tourists, and seeing lots of the vietnamese embassy....

And then we left on a small train for the border with C, where we spent the last 2 days looking at temples and tuktuks.

We know we are very lucky people, on all counts.